H τελευταία καταγραφή του Aedes aegypti στην Ελλάδα και η παρουσία Δάγκειου στην Ευρώπη

H τελευταία καταγραφή του Aedes aegypti στην Ελλάδα και η παρουσία Δάγκειου στην Ευρώπη

 Η τελευταία επίσημη καταγραφή του Aedes aegypti στην Ελλάδα έγινε τα μέσα προς τέλη της δεκαετίας του ’60. Χαρακτηριστικό είναι ότι η παρουσία του συγκεκριμένου κουνουπιού συνοδεύονταν και από την παρουσία του Δάγκειου. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι η επιδημία Δάγκειου την περίοδο 1927-28 ήταν η χειρότερη στην Ευρώπη που έχει καταγραφεί στην ιστορία. Στον Πίνακα 1 συνοψίζονται τα ιστορικά δεδομένα για τις επιδημίες Δάγκειου πυρετού στην Ελλάδα.

Πίνακας 1. Ιστορικά δεδομένα καταγραφής Δάγκειου πυρετού στην Ελλάδα.

ΠερίοδοςΠεριοχήΣημείωση
1881ΚρήτηΠερίπου ο μισός πληθυσμός νόσησε
1895 – 1897Αθήνα 
1910Πειραιάς 
1927 – 1928Σε όλη την Ελλάδα αλλά κυρίως σε Πειραιά, Αθήνα, Αίγινα

Θεωρείται η χειρότερη επιδημία Δάγκειου πυρετού στην ιστορία της Ευρώπης.

Στην Αττική νόσησε το 85% του πληθυσμού κι έχασαν τη ζωή τους πάνω από 700 άνθρωποι ενώ στο σύνολο της χώρας πάνω από 1.500.

Νόσησε ακόμα και ο Ελευθέριος Βενιζέλος.

Στο ερώτημα «γιατί εξαφανίστηκε το Aedes aegypti από την Ευρώπη (και την Ελλάδα);» δεν μπορούμε να δώσουμε αξιόπιστη απάντηση. Μόνο εικασίες μπορούν να γίνουν με κυριότερη υπόθεση ότι ήταν αποτέλεσμα της προσπάθειας καταπολέμησης της ελονοσίας (γνωστή ως «ανθελονοσιακός αγώνας» στη χώρα μας) που περιελάβανε σε μεγάλο βαθμό τις ακόλουθες δράσεις:

  • Αναβάθμιση των πόλεων με καλύτερα συστήματα παροχής/διαχείρισης του νερού (πχ χρήση σωλήνων, αποστραγγιστικά έργα) με αποτέλεσμα τη μείωση των εστιών ανάπτυξης προνυμφών
  • Ευρεία εφαρμογή του DDT (διχλωροδιφαινυλτριχλωροαιθάνιο) στα προγράμματα καταπολέμησης των κουνουπιών-διαβιβαστών της ελονοσίας.

Η παρούσα κατάσταση του Δάγκειου στην Ευρώπη

Μαδέιρα

Στο νησί της Μαδέιρα (αυτόνομη περιοχή που ανήκει στην Πορτογαλία) το 2004-2005 καταγράφηκε για πρώτη φορά το Aedes aegypti όπου και εγκαταστάθηκε. Το 2012-2013 καταγράφηκαν περισσότερα από 2.200 κρούσματα Δάγκειου πυρετού με ταυτόχρονη καταγραφή 74 κρουσμάτων στην Πορτογαλία (μη νησιωτικές περιοχές) καθώς και σε άλλες 12 Ευρωπαϊκές χώρες.

Γαλλία

Το 2010, εντοπίστηκε για πρώτη φορά εγχώρια τοπική μετάδοση του Δάγκειου πυρετού στη Γαλλία.  Έκτοτε, υπήρχαν το μέγιστο 13 κρούσματα ετησίως (το 2020). Όμως από τον Ιούλιο του 2022 έχουν καταγραφεί 65 περιπτώσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση διαβιβαστής είναι το Aedes albopictus, (Ασιατικό κουνούπι τίγρης) και όχι το Aedes aegypti που δεν υπάρχει στη χώρα.

 

Προτεινόμενη βιβλιογραφία